تاریخ انتشار:  ۱۴۰۳/۰۹/۱۲  -   تعداد بازدید:  183


پوسیدگی دندان چیست؟

پوسیدگی دندان یکی از شایع‌ترین مشکلات سلامتی در جهان است. دندان‌های پوسیده در واقع به دنبال یک سری حفره‌ها در دندان به وجود می‌آیند که در نهایت سوراخ‌ها یا منافذی را در سطح دندان ایجاد می‌کنند. این مشکل می‌تواند در تمام افراد و در هر سنی، حتی کودکان و خردسالان رخ دهد و سلامت دندان‌های آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

خرابی دندان می‌تواند باعث درد و عفونت شود. پوسیدگی دندان به‌تدریج با درمان نشدن و عدم رعایت اصول بهداشت دهان و دندان، شدت می‌یابد و لایه‌های عمیق‌تری از دندان‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

این مشکل می‌تواند منجر به دندان‌درد شدید، عفونت و در نهایت ازدست‌دادن دندان‌ها شود. مراجعه‌ی منظم به دندان‌پزشک، عادات مسواک زدن مرتب و صحیح و نخ دندان کشیدن می‌تواند از افراد در برابر پوسیدگی دندان محافظت کند.

 

انواع کلاس‌های پوسیدگی دندان

خرابی دندان را می‌توان بر اساس مراحل یا کلاس‌های پوسیدگی دسته‌بندی کرد.

کلاس یک: پوسیدگی قابل‌مشاهده‌ی سطحی

این مرحله، سطحی از پوسیدگی دندان را توصیف می‌کند که روی سطوح دندانی رخ می‌دهد و دندان‌پزشک می‌تواند به‌راحتی آن را ببیند. این دسته شامل حفره‌های روی سطوح دندان‌های عقب، مانند دندان‌های آسیاب و پره‌‌مولر (دندان آسیاب کوچک) و پوسیدگی در دو طرف دندان‌های جلویی می‌شود.

کلاس دو: پوسیدگی سطحی غیرقابل‌مشاهده

در این مرحله، حفره‌ها روی سطوح بین دندان‌های آسیاب و پره‌مولر ایجاد می‌شوند و با چشم انسان قابل‌مشاهده نیستند.

کلاس سه: پوسیدگی بین دندانی

این پوسیدگی در سطوح بین دندان‌های جلو رخ می‌دهد، اما لبه‌های برش دندان‌ها را درگیر نمی‌کند. مشابه مرحله‌ی دوم، در این طبقه‌بندی نیز پوسیدگی قابل‌مشاهده نیست.

کلاس چهار: پوسیدگی تا لبه‌ی دندان

این پوسیدگی در سطوح بین دندان‌های جلویی رخ می‌دهد، اما لبه‌های برش دندان‌ها را نیز درگیر می‌کند.

کلاس پنج: پوسیدگی تا خط لثه

در این مرحله حفره‌ها در جلو یا پشت دندان‌های جلو یا عقب، نزدیک خط لثه ظاهر می‌شوند.

کلاس شش: پوسیدگی دندانی عمده

 این پوسیدگی در سطح بالایی دندان‌ها، چه در لبه‌های انسیزال (۴ دندان قدامی بالا و پایین) و چه در نوک دندان‌های عقبی دیده می‌شود.

 

علت پوسیدگی دندان

عوامل متعددی می‌تواند موجب خرابی دندان‌ها شود. دلایل اصلی خرابی دندان‌ها شامل موارد زیر است:

  • تغذیه‌ی نامناسب
  • باکتری‌ها
  • عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
  • بیماری لثه
  • وجود دندان‌های کج که تمیز کردن آن‌ها سخت‌تر است
  • سیگار کشیدن
  • مصرف داروهایی مانند داروهای بیماری آسم که باعث خشکی دهان می‌شوند
  • وارد شدن ضربه‌های شدید به دندان‌ها

 پوسیدگی در دندان‌ها توسط پلاک، لایه‌ای چسبنده از میکروب‌ها در دهان ایجاد می‌شود. قند موجود در غذا و نوشیدنی‌هایی که فرد مصرف می‌کند، توسط میکروب‌های موجود در پلاک به اسید تبدیل شده و به‌تدریج به دندان‌ها آسیب می‌رساند.

 

علائم و نشانه‌های پوسیدگی دندان

خراب شدن دندان نیز مانند هر بیماری دیگری با یک سری علائم و نشانه‌ها مشخص می‌شود. علائم و نشانه‌های حفره‌ها بسته به وسعت و محل آن‌ها متفاوت است. به‌صورت معمول زمانی که یک حفره به‌تازگی در سطح سخت دندان‌ها ایجاد شده است، علامتی ندارد. با بزرگ‌تر شدن سطح خرابی دندان‌ها ممکن است علائم نیز شدت یافته و نشانه‌های مختلفی را از خود نشان دهند. این علائم عبارتند از:

  • دندان‌درد و دردی که بدون هیچ علت و پیشینه‌ای به‌ صورت ناگهانی بروز می‌کند
  • حساسیت هنگام خوردن و آشامیدن چیز شیرین یا نوشیدنی‌های سرد و گرم
  • ایجاد سوراخ‌ها یا حفره‌های قابل‌مشاهده‌
  • بروز لکه‌های قهوه‌ای، سیاه یا سفید روی سطح دندان‌ها
  • لثه‌های قرمز و متورم
  • بوی بد دهان
  • وجود طعم ناخوشایند در دهان

 

جلوگیری از پوسیدگی دندان

راه‌ها و روش‌هایی وجود دارد که می‌توان با دنبال‌کردن آن‌ها از خراب شدن دندان‌ها جلوگیری کرد.

مسواک زدن

مسواک زدن یکی از این موارد است که اهمیت بسیار بالایی نیز دارد. باید حداقل روزی دو بار و هر روز به مدت دو دقیقه با مسواک و خمیردندان حاوی فلوراید دندان‌ها را مسواک زد.

کاهش مصرف غذاهای شیرین و نوشیدنی‌های گازدار

برای پیشگیری از پوسیده شدن دندان‌ها بهتر است تا جای ممکن از مصرف غذاهای شیرین و نوشیدنی‌های گازدار خودداری کرد و آب را جایگزین این نوشیدنی‌ها کرد.

رژیم غذایی سالم

داشتن یک رژیم غذایی سالم نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. با رژیم غذایی کاملا سالم و متعادل، تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن تأمین می‌شود. مصرف کمتر تنقلات و شیرینی‌ها و غیره نیز می‌تواند مانع پوسیدگی در دندان‌ها شود.

معاینات منظم دندان‌پزشکی

نکته‌ی مهم دیگر برای پیشگیری از پوسیده شدن دندان‌ها انجام معاینات منظم دندان‌پزشکی است. بسیاری از کارشناسان توصیه می‌کنند که هر ۶ ماه یک‌ بار با یک دندان‌پزشک ملاقات کرده و از سلامت دندان‌ها مطمئن شوید. خصوصا که پوسیدگی در مراحل اول فاقد علامت به‌خصوصی است.