علائم و علل دیابت

تاریخ انتشار:  ۱۴۰۳/۰۸/۱۲  -   تعداد بازدید:  200

---

علائم دیابت

علائم دیابت شامل:

• تشنگی
• تکررادرار
• گرسنگی
• خستگی
• تاری دید
• بی‌حسی یا گزگز در پاها یا دست‌ها
• زخم‌هایی که خوب نمی‌شوند
• کاهش وزن غیرقابل‌توضیح

علائم دیابت نوع ۱ می‌تواند به‌سرعت و در عرض چند هفته شروع شود. علائم دیابت نوع ۲ اغلب به‌کندی (در طی چندین سال) ایجاد می‌شوند و می‌توانند آن قدر خفیف باشند که حتی ممکن است متوجه آن‌ها نشوید. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ هیچ علامتی ندارند؛ برخی از افراد تا زمانی که مشکلات سلامتی مرتبط با دیابت مانند تاری دید یا ناراحتی قلبی نداشته‌باشند، متوجه این بیماری نمی‌شوند.

 

علل دیابت نوع ۱

دیابت نوع ۱ زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن به سلول‌های بتای لوزالمعده که مولد انسولین هستند، حمله کرده و آن‌ها را از بین می‌برد. دانشمندان معتقدند دیابت نوع ۱ توسط ژن‌ها و عوامل محیطی مانند ویروس‌ها ایجاد می‌شود که ممکن است باعث این بیماری شوند.

 

علل دیابت نوع ۲

دیابت نوع ۲ (شایع‌ترین شکل دیابت) توسط عوامل متعددی از جمله عوامل سبک زندگی و ژنتیک ایجاد می‌شود.

اضافه وزن، چاقی و کم‌تحرکی: اگر فعالیت بدنی نداشته‌باشید و اضافه وزن داشته‌باشید یا چاق باشید، احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ در شما بیشتر است. وزن اضافی گاهی اوقات باعث مقاومت به انسولین می‌شود و در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ شایع است. محل تجمع چربی در بدن نیز تفاوت‌هایی ایجاد می‌کند. چربی اضافی شکم با مقاومت به انسولین، دیابت نوع ۲ و بیماری‌های قلبی و عروقی مرتبط است. برای این که مطمئن شوید وزنتان شما را در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار نمی‌دهد، نمودار شاخص توده‌ی بدنی خود (BMI) را بررسی کنید.

مقاومت به انسولین: دیابت نوع ۲ معمولاً با مقاومت به انسولین شروع می‌شود؛ وضعیتی که در آن سلول‌های ماهیچه، کبد و چربی، به‌خوبی از انسولین استفاده نمی‌کنند. در نتیجه، بدن شما به انسولین بیشتری برای کمک به ورود گلوکز به سلول‌ها نیاز دارد. در ابتدا، لوزالمعده انسولین بیشتری تولید می‌کند تا بتواند با تقاضای اضافی سازگار باشد. با گذشت زمان، پانکراس نمی‌تواند انسولین کافی بسازد و سطح گلوکز خون افزایش می‌یابد.

ژنتیک و سابقه‌ی خانوادگی: مانند دیابت نوع ۱، ژن‌های خاص ممکن است احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش دهند. ژن‌ها همچنین می‌توانند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را با افزایش تمایل بدن به اضافه وزن یا چاقی افزایش دهند.

 

علل دیابت بارداری

دانشمندان معتقدند دیابت بارداری ناشی از تغییرات هورمونی بارداری در کنار عوامل ژنتیکی و سبک زندگی است.

مقاومت به انسولین: بدن اکثر زنان باردار می‌تواند انسولین کافی برای غلبه بر مقاومت به انسولین تولید کند، اما در بعضی‌ها این‌طور نیست. دیابت بارداری زمانی اتفاق می‌افتد که لوزالمعده نتواند انسولین کافی تولید کند. مانند دیابت نوع ۲، اضافه وزن با دیابت بارداری مرتبط است. زنانی که اضافه وزن دارند یا چاقی دارند ممکن است در زمان بارداری مقاومت به انسولین داشته‌باشند. افزایش وزن بیش‌ازحد در دوران بارداری نیز ممکن است یک عامل باشد.

ژنتیک و سابقه‌ی خانوادگی: داشتن سابقه‌ی خانوادگی دیابت احتمال ابتلای مادر را به دیابت بارداری افزایش می‌دهد که نشان می دهد ژن‌ها در این امر نقش دارند.

 

علل دیگر دیابت

جهش‌های ژنتیکی، بیماری‌ها، آسیب به لوزالمعده و برخی داروها نیز ممکن است باعث دیابت شوند.

جهش‌های ژنتیکی 

دیابت مونوژنیک ناشی از جهش یا تغییر در یک ژن است. این تغییرات معمولاً از طریق خانواده منتقل می‌شوند، اما گاهی اوقات جهش ژنی خودبه‌خود اتفاق می‌افتد. بیشتر این جهش‌های ژنی با کاهش توانایی پانکراس در ساخت انسولین باعث دیابت می‌شوند. شایع‌ترین انواع دیابت، دیابت نوزادی و دیابت بلوغ جوانان (MODY) است. دیابت نوزادی در ۶ ماه اول زندگی بروز می‌کند. پزشکان معمولاً MODY را در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی تشخیص می‌دهند، اما گاهی اوقات بیماری تا اواخر زندگی تشخیص داده نمی‌شود.
 

فیبروز کیستیک مخاط غلیظی تولید می‌کند که باعث ایجاد اسکار در پانکراس می‌شود. این اسکار می‌تواند از تولید کافی انسولین توسط پانکراس جلوگیری کند.
 

هموکروماتوز باعث ذخیره‌ی بیش‌ازحد آهن در بدن می‌شود. اگر این بیماری درمان نشود، آهن می‌تواند در پانکراس و سایر اندام‌ها انباشته شده و به آن‌ها آسیب برساند.

 

بیماری‌های هورمونی

برخی از بیماری‌های هورمونی باعث تولید بیش‌ازحد برخی از هورمون‌ها در بدن می‌شوند که گاهی باعث مقاومت به انسولین و دیابت می‌شود.

سندرم کوشینگ زمانی رخ می‌دهد که بدن، کورتیزول بیش‌ازحد تولید می‌کند که اغلب به آن «هورمون استرس» می‌گویند.
آکرومگالی زمانی رخ می‌دهد که بدن هورمون رشد بیش‌ازحد تولید کند.
پرکاری تیروئید زمانی رخ می‌دهد که غده‌ی تیروئید بیش‌ازحد هورمون تیروئید تولید کند.

 

آسیب به پانکراس یا برداشتن آن

پانکراتیت، سرطان لوزالمعده و ضربه، همگی می‌توانند به سلول‌های بتا آسیب بزنند یا توانایی تولید انسولین را کاهش دهند و در نتیجه دیابت ایجاد شود. اگر پانکراس آسیب‌دیده برداشته شود، دیابت به دلیل از بین رفتن سلول‌های بتا رخ می‌دهد.

 

داروها

گاهی اوقات برخی داروها می‌توانند به سلول های بتا آسیب برسانند یا عملکرد انسولین را مختل کنند. این‌ها عبارتند از:

• نیاسین، نوعی ویتامین B3
• انواع خاصی از دیورتیک‌ها که به آن‌ها قرص آب نیز گفته می‌شود
• داروهای ضدتشنج
• داروهای روانپزشکی
• داروهایی برای درمان ویروس HIV
• پنتامیدین، دارویی که برای درمان نوعی پنومونی استفاده می‌شود
• گلوکوکورتیکوئیدها - داروهایی که برای درمان بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید، آسم، لوپوس و کولیت اولسراتیو استفاده می‌شوند
• داروهای ضدرد، که برای کمک به جلوگیری از رد عضو پیوندشده توسط بدن استفاده می‌شود

 

استاتین‌ها که داروهایی برای کاهش سطح کلسترول LDL (کلسترول کم‌چگال) هستند، می‌توانند کمی احتمال ابتلا به دیابت را افزایش دهند. با این حال، استاتین‌ها از شما در برابر بیماری قلبی و سکته محافظت می‌کنند. به همین دلیل، فواید مصرف استاتین‌ها بر احتمال ابتلا به دیابت بیشتر است.

اگر هر یک از این داروها را مصرف می کنید و نگران عوارض جانبی آن‌ها هستید، با پزشک خود مشورت کنید.